Ο επενδυτής θέλει καθαρό γήπεδο
Του Σταύρου Λυγερού
Τα στατιστικά στοιχεία επιβεβαιώνουν αυτό που οι Ελληνες βιώνουν καθημερινά με δραματικό τρόπο. Η οικονομία βυθίζεται στον...
.... φαύλο κύκλο της ύφεσης. Στο τέλος του έτους υπολογίζεται ότι θα έχει χαθεί αθροιστικά περίπου το ένα τέταρτο του ΑΕΠ! Πρόκειται για οικονομική καταστροφή χωρίς προηγούμενο στη μεταπολεμική Ευρώπη και όχι μόνο. Ο πολλαπλασιασμός των οικονομικών και κοινωνικών ερειπίων καθιστά ολοένα και πιο δύσκολη την προοπτική ανάκαμψης.
.... φαύλο κύκλο της ύφεσης. Στο τέλος του έτους υπολογίζεται ότι θα έχει χαθεί αθροιστικά περίπου το ένα τέταρτο του ΑΕΠ! Πρόκειται για οικονομική καταστροφή χωρίς προηγούμενο στη μεταπολεμική Ευρώπη και όχι μόνο. Ο πολλαπλασιασμός των οικονομικών και κοινωνικών ερειπίων καθιστά ολοένα και πιο δύσκολη την προοπτική ανάκαμψης.
Ο Σαμαράς μιμείται ακριβώς τους προκατόχους του Παπανδρέου και Παπαδήμο. Προσπαθεί να πείσει ότι η οικονομική πολιτική του είναι κοινωνικά επώδυνη, αλλά είναι και η μόνη που εγγυάται την έξοδο από την κρίση. Τα γεγονότα, όμως, είναι πεισματάρικα και διαψεύδουν συνεχώς και παταγωδώς τις προβλέψεις της τρόικας και των κυβερνώντων.
Οι αλλεπάλληλες διαψεύσεις, σε συνδυασμό με την κατεδάφιση των σταθερών του βίου εκατομμυρίων Ελλήνων, έχουν κονιορτοποιήσει την αναγκαία πολιτική εμπιστοσύνη που πρέπει να τρέφουν οι πολίτες προς το πολιτικό σύστημα. Το μεγάλο χάσμα μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων δεν αποτιμάται οικονομικά, αλλά απονομιμοποιεί πολιτικά τον κυβερνητικό συνασπισμό λίγους μόλις μήνες μετά τις εκλογές.
Το έλλειμμα εμπιστοσύνης δεν είναι αδικαιολόγητο. Προεκλογικά, η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ διεκδίκησαν την ψήφο με σημαία την επαναδιαπραγμάτευση του Μνημονίου και η ΔΗΜΑΡ με σημαία τη σταδιακή απεμπλοκή απ’ αυτό. Σχεδόν αμέσως, η απαίτηση για επαναδιαπραγμάτευση εκφυλίσθηκε σε αίτημα για επιμήκυνση του χρόνου εφαρμογής των δεσμεύσεων του Μνημονίου.
Ο υπουργός Οικονομικών, μάλιστα, φρόντισε να διαλύσει τις αυταπάτες. Ξεκαθάρισε ότι και το αίτημα για επιμήκυνση θα τεθεί στο τραπέζι αφού πρώτα η Ελλάδα εφαρμόσει επακριβώς τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει με την ψήφιση του δεύτερου Μνημονίου. Αυτό ήταν και το συμπέρασμα από τις συνομιλίες του πρωθυπουργού με τους Γιουνκέρ, Μέρκελ και Ολάντ.
Διολίσθηση δεν υπήρξε μόνο στο ζήτημα της επαναδιαπραγμάτευσης. Πριν αλέκτωρ φωνήσαι, το νέο πακέτο μέτρων καταπατά το προγραμματικό πλαίσιο που τα τρία κόμματα υπέγραψαν ως βάση της κυβερνητικής συνεργασίας τους.
Το πρόβλημα με την ασκούμενη πολιτική δεν είναι μόνο το τεράστιο κοινωνικό κόστος της. Είναι κυρίως ότι βυθίζει την οικονομία σε μία «μαύρη τρύπα». Η εφαρμογή των επιταγών της τρόικας δεν είναι ούτε πολιτικά, αλλά ούτε και οικονομικά ρεαλιστική. Η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος είναι μεγάλη, αλλά, εάν ληφθεί υπόψη το τεράστιο οικονομικοκοινωνικό κόστος, η μείωση είναι μικρή. Το σημαντικότερο είναι ότι η αποτελεσματικότητα των οριζόντιων μέτρων έχει φθάσει στα όριά της, με αποτέλεσμα η Ελλάδα να θυμίζει σκύλο που κυνηγάει την ουρά του.
Επιβεβαιώνεται στην πράξη ότι η συνεχής αύξηση των φόρων σε συνθήκες μεγάλης ύφεσης δεν λύνει το πρόβλημα των δημοσίων εσόδων. Πρώτον, επειδή η μείωση του όγκου συναλλαγών συρρικνώνει και τα έσοδα από τη σχετική φορολογία. Δεύτερον, επειδή ένα ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό φορολογουμένων, λόγω του γεγονότος ότι το διαθέσιμο εισόδημά του είναι αμφίπλευρα και δραστικά μειωμένο, αδυνατεί να πληρώσει. Η διάψευση της ελπίδας εδραιώνει την πεποίθηση ότι τα χειρότερα είναι μπροστά. Η διάχυτη αυτή εκτίμηση επηρεάζει αρνητικά όχι μόνο τις επενδύσεις, αλλά και τη φορολογική συμπεριφορά. Αρκετοί από όσους ακόμα μπορούν να σηκώσουν τα φορολογικά βάρη αποφεύγουν να πληρώσουν. Προτιμούν να διατηρήσουν ένα χρηματικό απόθεμα για τις δύσκολες ημέρες που έρχονται. Σ’ αυτά πρέπει να προστεθεί και η ταχύρρυθμη αύξηση των «κόκκινων δανείων», η οποία συνεχώς διογκώνει τα ποσά, που είναι αναγκαία για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος.
Σ’ αυτές τις συνθήκες, η παραγωγή πρωτογενούς πλεονάσματος καθίσταται σισύφειο έργο. Ο φαύλος κύκλος μπορεί να σπάσει μόνο εάν η ελληνική οικονομία εισέλθει σε τροχιά ανάπτυξης. Πώς μπορεί, όμως, να γίνει αυτό; Η απάντηση της τρόικας είναι: Πρώτον, μαζικές και άνευ όρων ιδιωτικοποιήσεις. Δεύτερον, «κινεζοποίηση» της Ελλάδας σε ό,τι αφορά τους μισθούς και τις εργασιακές σχέσεις. Η τρόικα θεωρεί ότι η ανάπτυξη θα έλθει εάν καταστήσει την Ελλάδα χώρα φθηνών ευκαιριών και ως εκ τούτου ελκυστική για το διεθνές κεφάλαιο.
Πέρα απ’ όλα τα άλλα, συντρέχει και ένας πρόσθετος λόγος, για τον οποίο δεν μπορεί να λειτουργήσει αυτή η συνταγή. Οσο η θέση της Ελλάδας στην Ευρωζώνη παραμένει υπό αίρεση, καμία σοβαρή παραγωγική επένδυση δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί. Η εκκρεμότητα αυτή λειτουργεί παραλυτικά. Ο επενδυτής θέλει καθαρό γήπεδο: ή αναμφισβήτητα στο ευρώ ή επιστροφή στη δραχμή και σταθεροποίηση μετά την αναπόφευκτη μεγάλη υποτίμηση. Οσο το ευρωιερατείο βάζει ερωτηματικό στη σχέση της Ελλάδας με την Ευρωζώνη, η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να βυθίζεται στο «σπιράλ θανάτου».
kathimerini.gr
filologos10.wordpress.com