Ο αρχιεπίσκοπος του Μπουένος Αϊρες Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο εξελέγη 266ος Πάπας, και είναι ο πρώτος μη Ευρωπαίος στη νεότερη ιστορία της Αγίας Εδρας
Συντηρητικός αλλά και ταπεινός, γιός... Ιταλών μεταναστών, ζει σε διαμέρισμα στο Μπουένος Αιρες, κυκλοφορεί με λεωφορείο και έχει ασκήσει κριτική για την λιτότητα που συνόδευσε την έλευση του ΔΝΤ στην Αργεντινή. (AP Photo/Dmitry Lovetsky)
Και το όνομα αυτού Φραγκίσκος. Ο αρχιεπίσκοπος του Μπουένος Αϊρες Χόρχε Μάριο Μπεργκόλιο εξελέγη 266ος Πάπας, και είναι ο πρώτος μη Ευρωπαίος στη νεότερη ιστορία του Βατικανού.
Συντηρητικός, Ιησουίτης, λόγιος, με στιβαρό κοινωνικό έργο, ο 76χρονος Ποντίφηκας καταδικάζει τις αμβλώσεις, την ευθανασία, και τις ενώσεις των γκέι, αν και έχει πει ότι «σέβεται τους ανθρώπους που είναι ομοφυλόφιλοι».
Μεγάλη εντύπωση είχε κάνει το 2001 όταν επισκέφθηκε νοσοκομείο, όπου έπλυνε και φίλησε τα πόδια 12 ασθενών με AIDS. Διδάσκει την συμπόνοια προς τους φτωχούς, την κοινωνική δικαιοσύνη, και έχει εκφράσει αμφιβολίες για την πολιτική της ελεύθερης αγοράς.
«Είναι προοδευτικός ο Μπεργκόλιο; Σίγουρα όχι. Επικρίνει το ΔΝΤ και τον νεο-φιλελευθερισμό; Ναι. Εχει κοινωνικό έργο; Πολύ μεγάλο», ήταν από τα πρώτα σχόλια που ανέβηκαν στην ιστοσελίδα του περιοδικού National Catholic Reporter.
Γεννήθηκε το 1936 από γονείς Ιταλούς μετανάστες στην Αργεντινή και σπούδασε στην Γερμανία. Ο πατέρας του ήταν σιδηροδρομικός υπάλληλος.
Εχει διακριθεί για την κοινωνική προσφορά του προς τους φτωχούς. Η λιτή ζωή του, και η ταπεινοφροσύνη του, συνδέεται, κατά πολλούς, με την συμπόνοια προς τον λαό της Αργεντινής ο οποίος υπέφερε πολλά δεινά μετά από την χρεοκοπία του 2001. Εχει ασκήσει κριτική τόσο για την λιτότητα η οποία συνόδευσε την έλευση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, όσο και για τα ανεπαρκή οικονομικά μέτρα που έλαβαν κυβερνήσεις από την χρεοκοπία έως σήμερα.
Ζει σε ένα διαμέρισμα στο Μπουένος Αϊρες, δεν του αρέσουν οι λιμουζίνες με σοφέρ, χρησιμοποιεί συχνά λεωφορείο και μέσα μαζικής μεταφοράς για τις μετακινήσεις του και μαγειρεύει μόνος του το φαγητό του.
Οταν ήταν νέος ήθελε να γίνει χημικός. Μιλάει άπταιστα ιταλικά, ισπανικά και γερμανικά, ενώ χρησιμοποιεί με ευχέρεια και τη λατινική γλώσσα, απαραίτητη στο Βατικανό.
Ο Μπεργκόλιο ζήτησε από όσους συμπατριώτες του Αργεντινούς ήθελαν να ταξιδεύσουν στη Ρώμη με την ευκαιρία της σύγκλισης του κονκλαβίου που τελικά τον εξέλεξε να μην το κάνουν και, αντ’αυτού, να προσφέρουν το αντίτιμο των εισιτηρίων και της διαμονής στους φτωχούς.
Το κονκλάβιο μάλλον έκανε την έκπληξη, αφού ο Μπεργκόλιο δεν εμφανιζόταν ανάμεσα στους επικρατέστερους για την διαδοχή του Βενέδικτου Ιστ”. Αλλά φαίνεται ότι ήταν μια ελκυστική υποψηφιότητα τόσο για τους συντηρητικούς όσο και για τους μεταρρυθμιστές, αφού θεωρείται εντός της εκκλησιαστικής «ορθοδοξίας» σε σεξουαλικά ζητήματα λόγου χάρη, αλλά προοδευτικός σε ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης.
Επιπλέον, με την εκλογή του το κονκλάβιο αναγνωρίζει την ανερχόμενη δύναμη της Λατινικής Αμερικής, αφού το 42% των πιστών της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας προέρχονται από αυτή την ήπειρο.
Ως νεαρός ιερωμένος ο Μπεργκόλιο δέχτηκε επικρίσεις επειδή δεν στηλίτευσε δημοσίως την στρατιωτική δικτατορία στην Αργεντινή (1976-1983), όταν τα θύματα και οι συγγενείς τους διηγούνταν συχνά, από πρώτο χέρι, ιστορίες από βασανιστήρια, εκτελέσεις και απαγωγές σε ιερείς τους οποίους ο ίδιος επέβλεπε, ως επικεφαλής του Τάγματος των Ιησουιτών στην Αργεντινή.Το 2005, ένας δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα κατέθεσε αγωγή εναντίον του, κατηγορώντας τον ότι συνωμότησε με την χούντα, το 1976, για την απαγωγή δύο Ιησουιτών ιερέων, οι οποίοι είχαν ταχθεί υπέρ της ανατροπής της δικτατορίας. Δεν έγινε δίκη. Ο Μπεργκόλιο αρνείται την κατηγορία, για την οποία δεν παρουσιάστηκε κανένα σοβαρό αποδεικτικό στοιχείο.
Από την άλλη πλευρά, ο Μπεργκόλιο κατηγόρησε δημοσίως το 2009 την κυβέρνηση του εκλιπόντος προέδρου Νέστορ Κίρχνερ ότι ήταν «ανήθικη, παράνομη και άδικη» επειδή επέτρεψε να διευρυνθεί η ανισότητα. «Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν τα παραβιάζει μόνο η τρομοκρατία, η καταπίεση, ή οι δολοφονίες, αλλά και οι άδικες οικονομικές δομές, που δημιουργούν τεράστιες ανισότητες», είχε πει τότε.
Σε ομιλία του, πέρυσι, κατηγόρησε υψηλά ισταμένους της Εκκλησίας επειδή, όπως είπε, «πολλοί έχουν ξεχάσει ότι ο Ιησούς Χριστός έπλενε λεπρούς και συνέτρωγε με πόρνες».
