Πάνω από το 5% των ενηλίκων στις δυτικές χώρες υποφέρουν από ημικρανία. Τα συμπτώματα, εκτός από πονοκέφαλο στο ένα μέρος του κεφαλιού μπορεί να περιλαμβάνουν... ναυτία και ευαισθησία στο φως. Συνήθως προκαλούνται από αιφνίδιες αλλαγές στις φυσικές χημικές ουσίες που βρίσκονται στον εγκέφαλο.
Οι μελέτες επιβεβαιώνουν ότι στο 75% των πασχόντων από ημικρανία δεν υπάρχουν αναγνωρίσιμα ερεθίσματα που προκαλούν τα συμπτώματα. Μερικές από τις πιο κοινές αιτίες περιλαμβάνουν άγχος, διακυμάνσεις των ορμονών, ξαφνική αλλαγή του καιρού, διαταραχές του ύπνου, και ορισμένες τροφές. Μια άλλη αιτία μπορεί να είναι ορισμένες μυρωδιές που προέρχονται από αρώματα ή ακόμα και λαχανικά.
Μια πρόσφατη μελέτη υποστηρίζει ότι περισσότερο από το 50% των πασχόντων από ημικρανία είναι ευαίσθητοι σε συγκεκριμένες οσμές, κάτι που αποκαλείται οσμοφοβία. Κρεμμύδια, προϊόντα καθαρισμού, και αποσμητικά χώρου, μπορούν να «επιτεθούν» και να προκαλέσουν τρομερούς πονοκεφάλους. Εκτός από πονοκεφάλους, οι μυρωδιές μπορούν να προκαλέσουν αλλαγές στα συναισθήματα, καθώς οι περιοχές του εγκεφάλου που αφορούν μυρωδιά και συναίσθημα είναι στενά συνδεδεμένες.
Αρώματα, οσμές και ημικρανίες
Σύμφωνα με μια μελέτη, επτά στα 10 άτομα που πάσχουν από ημικρανίες εκδηλώνουν κρίση εξαιτίας κάποια «δυνατής» οσμής. Η ημικρανική κρίση μπορεί να προέλθει ακόμα και από τη μυρωδιά της βενζίνης ή του κρεμμυδιού. Άλλες πιθανές μυρωδιές που μπορεί να προκαλέσουν κρίση ημικρανίας είναι της μπογιάς, της βενζίνης και της χλωρίνης.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Cephalalgia» και έγινε σε 200 πάσχοντες από ημικρανία και σε 200 ασθενείς που εκδήλωναν ένα διαφορετικό είδος πονοκεφάλου, την κεφαλαλγία τύπου τάσεως. Όπως γράφουν οι επιστήμονες από το Τμήμα Νευροψυχιατρικής & Συμπεριφορικών Επιστημών του Ομοσπονδιακού Πανεπιστημίου του Περναμπούκο, στη Βραζιλία, οι 140 από τους 200 από τους εθελοντές με ημικρανία εκδήλωναν ημικρανική κρίση μέσα σε 20-25 λεπτά από τη στιγμή που εκτίθονταν σε συγκεκριμένες μυρωδιές.
Οι μυρωδιές που συχνότερα προκαλούσαν κρίση ημικρανίας ήταν τα αρώματα (στο 75,7% των εθελοντών), οι μπογιές (στο 42,1%), η βενζίνη (στο 28,6%) και η χλωρίνη (27,1% εθελοντών). Από τους πάσχοντες από κεφαλαλγίες τύπου τάσεως, κανένας από τους εθελοντές δεν εκδήλωσε πονοκέφαλο όταν εκτέθηκε στις ίδιες μυρωδιές.
Αλλεργία και ημικρανίες
Η δεύτερη μελέτη αφορά την περίπτωση ημικρανίας μιας γυναίκας που πάσχει από αλλεργία στο κρεμμύδι και το σκόρδο. Όπως γράφουν στο επιστημονικό περιοδικό «Headache» οι ερευνητές από το Ίδρυμα Θεραπείας & Έρευνας της Όσφρησης & της Γεύσης (STTRF) του Σικάγου, πρόκειται για μία 32χρονη γυναίκα η οποία εδώ και μία πενταετία παθαίνει ημικρανία με αύρα κάθε φορά που μυρίζει ωμό κρεμμύδι ή σκόρδο και έτσι είναι αναγκασμένη να κυκλοφορεί φορώντας μάσκα στο πρόσωπο. Η 32άχρονη εκδηλώνει ημικρανία μέσα σε λίγα λεπτά από τη στιγμή που θα μυρίσει τα συγκεκριμένα λαχανικά, με τον πονοκέφαλο να φτάνει αμέσως στο μέγιστο επίπεδό του.
Επιπλέον, βλέπει φωτεινές γραμμές και θαμπά σημεία στο οπτικό της πεδίο, έχει αίσθημα καούρας στα μάτια και τη μύτη, δάκρυα, ναυτία, κόπωση, πονόλαιμο, πνευματική σύγχυση, «φτερουγίσματα» καρδιάς, πόνο στη γλώσσα και στον αυχένα, δυσαρθρία (δεν μπορεί να μιλήσει καλά), δύσπνοια και σπασμούς στα χέρια.
Όσο διαρκεί η κρίση, δεν αντέχει ούτε τον ήχο, ούτε το φως (ηχοφοβία και φωτοφοβία). Τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν όταν περάσει 1 ώρα από τη στιγμή που μύρισε το σκόρδο ή το κρεμμύδι, αλλά αυτές οι κρίσεις μπορεί και πάλι να εκδηλωθούν πολλές φορές μέσα στην ημέρα. Η κατάσταση της γυναίκας δεν ανταποκρίνεται σε φάρμακα.
Οι ερευνητές υπέβαλλαν τη γυναίκα σε δερματικά τεστ τα οποία έδειξαν ότι είναι αλλεργική στο σκόρδο και στο κρεμμύδι. Διαπίστωσαν, επίσης, πως η διέγερση της όσφρησης της με άρωμα μέντας, εμπόδιζε τον πονοκέφαλο και τα συμπτώματα μετά την έκθεση στις μυρωδιές από σκόρδο και κρεμμύδι.
Οι ερευνητές έχουν βρει ότι οι πιο κοινές οσμή που προκαλούν ημικρανίες περιλαμβάνουν αρώματα, σπρέι, αποσμητικά χώρου αυτοκινήτων, μυρωδιές μαγειρεμένων φαγητών, ιδίως εκείνων που είναι τηγανητά ή λιπαρά, καθώς μυρωδιά από τσιγάρο.