της Δέσποινας Παπαγεωργίου
Είναι γεγονός. Οι 80 πιο πλούσιοι άνθρωποι στον κόσμο αναμένεται το 2016 να κατέχουν περισσότερο πλούτο από ό,τι ...όλος ο υπόλοιπος κόσμος μαζί – 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι! Την εκτίμηση, βασισμένη σε στοιχεία, καταγράφει η οργάνωση κατά της φτώχειας Oxfam.
Καθώς ζούμε σε εποχές που το νεοφιλελεύθερο δόγμα της δημοσιονομικής λιτότητας κυριαρχεί, έρευνες όπως η προαναφερθείσα καταδεικνύουν ότι η δρακόντεια λιτότητα δεν στοιχειοθετεί τελικά κάποια «ανάγκη» προκειμένου να εξισορροπηθεί η παγκόσμια οικονομία, αλλά μάλλον στοχευμένο σχέδιο αναδιανομής του παγκόσμιου πλούτου – από κάτω προς τα πάνω.
Ενδιαφέρον έχει το σχόλιο για την κατάσταση του διάσημου καθηγητή ανθρωπολογίας και γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης Ντέιβιντ Χάρβεϊ. Σε συνέντευξη στο «Λόρα Φλάντερς Σόου», που καταγράφηκε για την ιστοσελίδα ειδησεογραφίας και αναλύσεων Truthout, ο Χάρβεϊ υποστηρίζει ότι φτώχεια και η ανισότητα δεν μπορούν να εξηγηθούν ή να αποδοθούν σε προσωπικά προβλήματα ή σε ό,τι ο Ομπάμα στο Ετήσιο Διάγγελμά του προς το Έθνος αποκάλεσε «κενά που οδηγούν στην ανισότητα». Την ανισότητα την παράγει το ίδιο το οικονομικό σύστημα, και το κόστος της μπορεί να «μετρηθεί» στη διάχυτη απελπισία που δημιουργεί, στην «δύσκολη» σχέση με τον εαυτό μας, με τον συνάνθρωπο και με τον πλανήτη. «Είναι σχεδόν αδύνατον να είσαι πραγματικά άνθρωπος», λέει ο Χάρβεϊ, σε έναν κόσμο που μετρά τη ζωή μόνο με τα εισοδήματα και την παραγωγικότητα. Και προβλέπει το «λογικό»: «Θα δούμε αντιδράσεις, που δεν θα είναι μόνο ξεσπάσματα θυμού και οργής για τη φύση του συστήματος, αλλά θα ξεκινήσουν να δομούν μια εναλλακτική σε τοπικό επίπεδο». Για να έρθει η αλλαγή, χρειαζόμαστε ουτοπικά οράματα και νέες μορφές έκφρασης της πολιτικής αντίθεσης.
Ένα, πάντως, είναι σίγουρο: εάν ο μέσος πολίτης ενημερωθεί για τις έρευνες που αποκαλύπτουν με συγκλονιστικά στοιχεία την αύξηση και ταυτόχρονη υπερσυγκέντρωση του πλούτου διεθνώς, θα είναι πολύ δύσκολο μετά να πειστεί για την «ενοχή» του επειδή διαβούσε κάποτε αξιοπρεπώς ή για το ότι «δεν υπάρχουν λεφτά» για τη διασφάλιση δωρεάν δημόσιας παιδείας και υγείας ή για την αύξηση του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ…